Bombardement op Geitenkamp herdacht,
negentien doden kort voor de bevrijding
ARNHEM - De Geitenkampers herdenken jaarlijks de negentien mensen die hier stierven in de tweede wereldoorlog, bij het bombardement op 13 april 1945. De doden betaalden met hun leven voor de bevrijding. Die kwam op 5 mei uit het Oosten; de geallieerden bevrijdden met operatie Anger voor het bombardement Westervoort en erna op 14 april Arnhem. Daarna volgde Noord-Nederland en kon de overgave getekend worden.
Ahmed Marcouch kwam met ceremoniemeester Elias Hossevoort de kinderen ophalen in basisschool De Witte Vlinder en liep met ze mee in de regen naar het monument. Daar stonden hun ouders en andere buurtbewoners al te wachten en ook de leerlingen van Christelijke Scholengemeenschap Guido schuilden bij elkaar onder de paraplus.
De zon brak door toen het koor zong, havo 4 gedichten voordroeg, de kinderen van De Witte Vlinder muziek maakten, de krans werd gelegd en na de stilte iedereen een bloem kwam brengen. Het koor zong 'De Zee' van Toon Hermans.
Vluchten kon niet
‘Het heeft ons getekend’, vertellen de nabestaanden burgemeester Ahmed Marcouch. Zij verhalen hoe hun ouders en grootouders in hun wijk in de val zaten. Zij werden wel gewaarschuwd, dertien uren voor het bombardement, maar vluchten kon niet: de Duitsers hadden hun mooie tuindorp met prikkeldraad afgezet. Niemand mocht weg, niet de oorspronkelijke bewoners en niet de NSB-ers die er ook woonden.
Alleen de dwangarbeiders die uit heel Nederland op de Geitenkamp waren ingekwartierd kwamen voorbij het prikkeldraad, onderaan de heuvel. Zij moesten op bevel van de Duitsers de ruïnes van Arnhem in, op zoek naar brandstof, weckflessen en kostbaarheden. Toen de Canadezen en Britten op 14 april Arnhem binnen trokken, bivakkeerden vrijwel Arnhemmers elders in bijvoorbeeld Barneveld of Amersfoort, verplicht geëvacueerd.
Wel kwamen de bevrijders sluipschutters tegen, de bevrijdingsdag na het bombardement; tweehonderd Britten en Canadezen lieten deze dag hun leven in Arnhem.
4 mei bij ‘Mens en Macht’
De stad herdenkt de offers voor de vrijheid met heel Nederland op 4 mei, in Arnhem bij het moment ‘Mens en Macht’ voor de Eusebiuskerk.
Ook de bevrijding viert Arnhem mee, al mochten de verplichtgeëvaueerden pas in de zomermaanden terug naar hun geliefde stad. ‘Zij zagen hun geruïneerde huizen, pakten een schop en begonnen zwijgend aan de wederopbouw’, vertellen de oudsten met hun kinderen en kleinkinderen aan hun burgemeester.
Die hangt aan hun lippen en hoopt op veel deelname: ‘Laten wij onze dankbaarheid en blijdschap tonen met saamhorigheid: ieder mens gaat ons aan het hart. Gelukkig is Arnhem hier goed in – de lessen van de oorlog zitten in onze eigen levensgeschiedenissen’.
