Anton de Kom. (Foto: familie-archief De Kom)
Anton de Kom. (Foto: familie-archief De Kom) Foto:

Tentoonstelling over Anton de Kom

Schrijver, strijder, wegbereider

ARNHEM - In het Nederlands Openluchtmuseum is vanaf 26 maart 2022 de tentoonstelling 'Anton de Kom -schrijver, strijder, wegbereider' te zien. 

De in Suriname geboren Anton de Kom (1898 – 1945) was een antikoloniaal denker, schrijver, dichter, mensenrechtenactivist en verzetsstrijder. Zijn bekendste werk is het boek ‘Wij slaven van Suriname’ uit 1934; een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. De Kom was de eerste schrijver die de geschiedenis van Suriname vanuit niet-westers perspectief aan de orde stelde. Hij streed voor een menswaardig bestaan, niet alleen voor zijn onderdrukte landgenoten, maar voor iedereen die lijdt onder uitbuiting en onderdrukking. 

In zijn werk kaart De Kom het onrecht aan dat het koloniale systeem veroorzaakt, vooral op persoonlijk niveau. In 2020 kreeg Anton de Kom een eigen venster in de Canon van Nederland. In deze co-creatie met de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson presenteert het Openluchtmuseum Anton de Kom en zijn gedachtegoed aan een breed publiek. Aan de hand van thema’s en een speciaal voor de tentoonstelling gemaakt kunstwerk ‘Papa de Kom’. Daarmee laat het museum zien dat de strijd van De Kom nog altijd actueel is. 

In de ruimte zijn plekken waar bezoekers met elkaar in gesprek kunnen gaan aan de hand van dilemma’s en vraagstukken naar aanleiding van citaten van Anton de Kom. Hoeveel veranderde er tussen zijn tijd en de onze? Zijn er gelijkenissen tussen de protesten in solidariteit met Black Lives Matter en de strijd van De Kom?

Speciaal voor deze tentoonstelling maakt de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson, in samenwerking met studenten van de Nola Hatterman kunstacademie in Paramaribo en jongeren bij het Forensisch Centrum voor Adolescenten in Amsterdam en Assen, een levensgrote installatie. Het kunstwerk bestaat uit een holografisch portret van Anton de Kom dat boven circa 200 geboetseerde koppen zweeft. Hiervoor gebruikt Doorson roodbakkende klei die hij heeft gemaakt van aarde uit het district Para in Suriname, De Koms geliefde geboorteland. De inheemse bevolking gebruikt deze aarde voor het maken van kruiken. Met ‘Papa de Kom' verbeeldt Doorson de vele mensen die Anton de Kom hoop gaf, door te luisteren en hen een perspectief te bieden. 



In het werk staat het menselijke verhaal centraal, vooral dat van diegenen in de samenleving die leven onder zware en onrechtvaardige leefomstandigheden.













‘Narrative Perspectives’ drie werken van Heidi Linck langs de Slijpbeek op de Hes ‘Narrative Perspectives’ is de titel van de drie werken die beeldend kunstenaar Heidi Linck op de Hes plaatste. ‘De sokkel’ is een onderstel of voetstuk voor een beeld. Op deze sokkel ligt een steen die gevonden is op de Hes. Wandelaars worden middels een tekstbordje uitgenodigd om de sokkel aan te vullen met stenen uit de omgeving zodat er een gezamenlijk kunstwerk ontstaat. ‘Het pad’ bestaat uit planken in visgraatverbinding en is beloopbaar. Het leidt de wandelaar naar een uitzicht op de Slijpbeek. Dit pad ligt op het groene gras, maar zal langzaam aan opgenomen worden in de natuur. De ‘Gedachtenstoel’ nodigt de bezoeker uit om plaats te nemen en de uitsnede uit het landschap beter te bekijken. Je ziet een rotseiland in de beek waaruit een boom groeit en de eenden die er langs zwemmen. In de gedachtenstoel ervaar een ander perspectief op het landschap. Oorspronkelijk maakte Heidi Linck deze werken van syberisch larix voor de IJsselbiënnale op landgoed Hof te Dieren. In hun ‘tweede leven’ langs de Slijpbeek op de Hes zijn deze objecten eenpersoons-observatieposten die de bezoeker uitnodigen om de omgeving van de Slijpbeek op een andere manier te ervaren. Heidi Linck (Breda, 1978) is opgeleid aan de Wageningen Universiteit en ArtEZ Fine Art Arnhem. In haar projecten vloeien beeldende kunst, landschap, ecologie en archeologie in elkaar over. Zij voelt zich aangetrokken tot landschappen die in transitie zijn en waar verschillende tijdlagen zichtbaar en onzichtbaar door elkaar lopen. Met deze plekken gaat zij een relatie aan en doet zij onderzoek naar wat de mens veroorzaakt op deze plek. Dit onderzoek vertaalt zij naar locatieprojecten waarin zij de verborgen verhalen en geschiedenissen over die plek zichtbaar en beleefbaar maakt. Te zien tot 1 januari 2022 langs de Slijpbeek op de Hes. Elke dag toegankelijk. . 


De Hes bij de op rotonde Arnhem buiten